چرا فلوت ریکوردر را با دست چپ میگیریم؟ ممکن است این سوال شما هم باشد. اگر معلم موسیقی کودک یا فلوت ریکوردر هستید، حتماً بارها این سوال را شنیدهاید.
فلوت ریکوردر1، در کنار زایلوفون2 یکی از دو ساز مورد توجه در کلاسهای موسیقی کودک است. معمولاً شروع نواختن این ساز کمی دیرتر از زایلوفون (یا بلز در تمرینهای خانه) شروع میشود. همیشه در شروع آموزش این ساز، سوال مشترکی وجود دارد:
چرا فلوت را با دست چپ میگیریم؟
بچهی من راست دست است، وقتی فلوت را با دست راست میگیرد راحتتر است. چه اصراری به گرفتن با دست چپ هست؟
معلم بچهی من به اینکه فلوت را با دست راست میگیرد ایراد میگیرد. به نظر شما کار درستی میکند؟
همهی بچههای راست دست فلوت را با دست چپ میگیرند، بچهی من که چپ دست است باید با دست راست بگیرد؟
جواب همهی این سوالها این است: باید فلوت را با دست چپ گرفت. فرقی ندارد که چپدست یا راستدست هستیم. یادآوری میکنم که چون آموزش فلوت با نت سی آغاز میشود3، در این مرحله تنها دست بالای فلوت مورد توجه است. لزوم گرفتن فلوت با دست چپ دو علت عمده دارد:
توجه: « راهنمای انگشت گذاری فلوت ریکوردر سپرانو و تنور » تنها به شیوهی انگشتگذاری باروک میپردازد. اگر از والدین هنرجویان دورهی موسیقی کودک هستید، به احتمال زیاد از انگشتگذاری ژرمن استفاده میکنید. در این صورت به صفحهی انگشتگذاری فلوت ریکوردر ژرمن مراجعه کنید.
راهنمای انگشت گذاری فلوت ریکوردر سپرانو و تنور؛ علاقهمندان جدیتر فلوت ریکوردر را در نظر داشتهاست. افرادی که فلوت ریکوردر را به عنوان یک ساز تخصصی جدی میبینند. نه مثل کلاسهای موسیقی کودک که از آن به عنوان ابزاری آموزشی برای رسیدن مفاهیم و نغمههای مورد نظر مدرس استفاده میشود.
لازم است یادآوری کنم که انگشتگذاریهای آورده شده در اینجا همهی انگشتگذاریهای فلوت ریکوردر نیستند. جز اینکه فلوت ریکوردرهای آلتو، باس و سپرانینو انگشتگذاری دیگری دارند، انواع دیگری از فلوت ریکوردر (منظور چوبیست، نه پلاستیکیهای آموزشی کودکان) موجود است که منطق ساخت دیگر و در نتیجه انگشتگذاری متفاوتی دارند. از آن گذشته برای مثال برای تریل، انگشتگذاریهای دیگری وجود دارد. اگر آنقدر به فلوت ریکوردر علاقهمند هستید که میخواهید بیش از چیزی که اینجاست بدانید، توصیه میکنم وقتتان را هدر ندهید؛ مستقیم پیش کسی مثل «فرهود بیگلربیگی» بروید و آموزش جدی ببینید. «فرهود بیگلربیگی»، اجراها و فعالیتهایش، خود شاهدی زنده به این ادعاست که این ساز بسیار جدی و تخصصیست، هم سطح سازهای دیگر. پس گمان نکنید که با یک ابزار صرف آموزش کودکان روبهرو هستید.
انگشت گذاری فلوت ریکوردر باروک با فلوت ریکوردر ژرمن کمی متفاوت است. در این صفحه به انگشت گذاری باروک میپردازیم. ( در صورتی که میخواهید انگشت گذاری فلوت ریکوردر ژرمن را ببینید به این صفحه مراجعه کنید.) استفاده از فلوت ریکوردر باروک در کلاسهای موسیقی کودک به اندازهی مدل ژرمن نیست، ولی در کلاسهای تخصصی فلوت ریکوردر، انگشت گذاری باروک معمول است. یکی از مزیتهای استفاده از این انگشت گذاری این است که در محدودههای صوتی دیگر فلوت ریکوردر، الگوی باروک تکرار میشود. منظور از محدودههای صوتی دیگر، فلوت ریکوردر آلتو، فلوت ریکوردر تنور، فلوت ریکوردر باس و حتی کنترباس است.
نکتهی مهم: انگشت گذاریهای نشان داده شده در این صفحه برای فلوت ریکوردر سُپرانو، با انگشت گذاری باروک است.
راهنمای خرید
به خاطر سابقهی طولانی، در دسترس بودن و اطمینان نسبی به یکنواختی کیفیت مارک «یاماها» را پیشنهاد میکنم. نکتهی مهم هنگام خرید این است که دقت کنید که به جای مدل باروک، مدل ژرمن نمیخرید. جز دقت به نوشتار روی بسته که باید Baroque باشد، نه German. میتوانید پشت فلوت را نگاه کنید. اگر بالای سوراخ پشت ریکوردر حرف B به عنوان مخفف باروک با حروف برجسته نوشته شده بود، همان چیزیست که میخواهیم. اگر به جای آن حرف G به عنوان مخفف ژرمن نوشته شده بود، فلوت مورد نظر ما نیست. (این حرف B و G هیچ ربطی به نت سی و سل ندارند.)
برای شروع مدل YRS-24B موجود است. میتوانید این مدل را از دیجیکالا از طریق این لینک بخرید. برای سطح بالاتر میتوانید مدل YRS-314B (یا YRS-314BIII) را از این صفحهی دیجیکالا تهیه کنید. این مدل طرح چوب دارد ولی جنس ساختش پلاستیکیست و دردسرهای نگهداری ریکوردر چوبی را ندارد. به خصوص برای کسانی که ریکوردر ساز تخصصیشان نیست.
جدول انگشت گذاری فلوت ریکوردر باروک
در این جدول به تعدادی از انگشتگذاریهای فلوت ریکوردر باروک که در سطح مقدماتی و دورههای موسیقی کودک معمول است میپردازیم. آموزش تمام این انگشت گذاریها در دورههای موسیقی کودک معمول نیست. ولی گاهی در گروههای سنی بالاتر (۱۰ سال یا بالاتر) ممکن است تمام این نتها و حتی به ندرت بیشتر از این نتها آموزش داده شود. بدیهی است که آموزش تعداد بیشتر یا کمتر نت در دوره، نشاندهندهی سطح دوره یا بچهها نیست. عواملی زیادی میتواند باعث شود تمرکز یک کلاس در یک دورهی خاص به سمت فلوت ریکوردر، زایلوفون، آواز یا سازهای کوبهای برود. برای جدول انگشتگذاری بقیه نتها صفحه دیگری ساختهخواهد شد.
نت مورد نظر
انگشت گذاری
C
دو بزرگ اکتاو اول
D
ر بزرگ اکتاو اول
E
می بزرگ اکتاو اول
F
فا بزرگ اکتاو اول [ریکوردر باروک]
F#
فادیز بزرگ اکتاو اول [ریکوردر باروک]
G
سل بزرگ اکتاو اول
A
لا بزرگ اکتاو اول
Bb
سی بمل بزرگ اکتاو اول
B
سی بزرگ اکتاو اول
C’
دو کوچک اکتاو دوم
D’
ر کوچک اکتاو دوم
E’
می کوچک اکتاو دوم
F’
فا کوچک اکتاو دوم [ریکوردر باروک]
F#’
فا کوچک اکتاو دوم
G’
سل کوچک اکتاو دوم
A’
لا کوچک اکتاو دوم
پاورقی
دلم میخواهد مثل «سُپرانو»، «ریکوردر» را «ریکُردر» و «باروک» را «بارُک» بنویسم. ولی هم خواندنش برای چشمِ آشنا به آن شکل نوشتار دشوار میشود، هم مرا درگیر بحثی میکند که هم تخصص من نیست، هم از هدف این یادداشت دور است. امیدوارم «اساتید» فکری در این مورد بکنند.
از مجموعه گفتارهای آموزشی : این مجموعه برای آموزش منظم و یا مراجعههای گاهبهگاه والدین کودکانِ حاضر در دورههای موسیقی کودک طراحی شدهاست. این مقالات کوتاه آموزشی به مرور افزایش و بهبود خواهند یافت. در صورت نیاز به آموزش عناوینی که اکنون در سایت موجود نیست، مشاهده ایراد و یا تمایل به ارایه پیشنهاد از صفحه ارتباط با من استفاده نمایید.
برای مطالعه بیشتر در زمینه تئوری موسیقی میتوانید به کتاب مصطفیکمال پورتراب با نام «تئوری موسیقی» (لینک خرید) یا کتاب «تئوری بنیادی موسیقی» نوشته پرویز منصوری (لینک خرید) مراجعه کنید. کتاب تئوری بنیادی موسیقی که من ترجیحش میدهم، ممکن است در نوبتهای مختلف چاپ رنگ جلدش عوض شود. این نسخهها با هم تفاوتی ندارند.
ساختار گفتارهای آموزشی سایت در حال تغییر و بهبود است. این تغییرات برای ایجاد سهولت گسترش و افزایش این گفتارها و همینطور دسترسی آسانتر مخاطبان در حال انجام است. به مرور همهی گفتارها به این بخش افزوده خواهند شد.
انگشتگذاری فلوت ریکوردر نشان داده شده در جدول زیر برای فلوت ریکوردر سپرانوی ژرمن است که استفاده از آن در دورههای موسیقی کودک بسیار رایج است. برای اطمینان از اینکه فلوت ریکوردر شما ژرمن است، پشت ریکوردر، بالای سوراخ پشت را نگاه کنید اگر حرف «G» نوشته شدهاست، ریکوردر شما ژرمن است و میتوانید از انگشت گذاری زیر استفاده کنید. اگر حرف «B» نوشته شده بود، ریکوردر شما باروک است و تعدادی از انگشت گذاری های زیر برای ساز شما مناسب نیست.
نتهای نشان داده شده در جدول شامل تنها دو نت از نتهای دارای علامتهای عرضی، یعنی فادیز (#F) یا سیبمل (Bb) است. آموزش تمام این انگشت گذاریها در دوره موسیقی کودک معمول نیست. ولی گاهی در گروههای سنی بالاتر (۱۰ سال یا بالاتر) ممکن است تمام این نتها و حتی به ندرت بیشتر از این نتها آموزش داده شود. بدیهی است که آموزش تعداد بیشتر یا کمتر نت در دوره نشان دهنده سطح دوره یا بچهها نیست. عواملی زیادی میتواند باعث شود تمرکز یک کلاس در یک دوره خاص به سمت ریکوردر، زایلوفون، آواز یا سازهای کوبهای بیشتر شود. برای چارت انگشتگذاری بقیه نتها صفحه دیگری ساختهخواهد شد.
سه سوراخ بالا که در مستطیل جداگانه نشان داده شدهاند، با انگشتان دست چپ گرفته میشوند و چهار سوراخ پایین با انگشتان دست راست. سوراخ پشت که به تنهایی در کنار سه سوراخ بالا نشان داده شدهاست، با انگشت شست دست چپ گرفته میشود.
جدول انگشتگذاری فلوت ریکوردر سپرانو ژرمن
C
دوی بزرگ دوی اکتاو اول
MusicSheetViewerPlugin 4.1
D
ر بزرگ ر اکتاو اول
MusicSheetViewerPlugin 4.1
E
می بزرگ می اکتاو اول
MusicSheetViewerPlugin 4.1
F
فا بزرگ فا اکتاو اول
MusicSheetViewerPlugin 4.1
#F
فادیز بزرگ فادیز اکتاو اول
MusicSheetViewerPlugin 4.1
G
سل بزرگ سل اکتاو اول
MusicSheetViewerPlugin 4.1
A
لای بزرگ لای اکتاو اول
MusicSheetViewerPlugin 4.1
Bb
سیبمل بزرگ سیبمل اکتاو اول
MusicSheetViewerPlugin 4.1
B
سی بزرگ سی اکتاو اول
MusicSheetViewerPlugin 4.1
‘C
دوی کوچک دو اکتاو دوم
MusicSheetViewerPlugin 4.1
‘D
ر کوچک ر اکتاو دوم
MusicSheetViewerPlugin 4.1
‘E
می کوچک می اکتاو دوم
MusicSheetViewerPlugin 4.1
‘F
فای کوچک فای اکتاو دوم
MusicSheetViewerPlugin 4.1
‘#F
فادیز کوچک فادیز اکتاو دوم
MusicSheetViewerPlugin 4.1
‘G
سل کوچک سل اکتاو دوم
MusicSheetViewerPlugin 4.1
‘A
لای کوچک لای اکتاو دوم
MusicSheetViewerPlugin 4.1
از مجموعه گفتارهای آموزشی : این مجموعه برای آموزش منظم و یا مراجعههای گاهبهگاه والدین کودکانِ حاضر در دورههای موسیقی کودک طراحی شدهاست. این مقالات کوتاه آموزشی به مرور افزایش و بهبود خواهند یافت. در صورت نیاز به آموزش عناوینی که اکنون در سایت موجود نیست، مشاهده ایراد و یا تمایل به ارایه پیشنهاد از صفحه ارتباط با من استفاده نمایید.
برای مطالعه بیشتر در زمینه تئوری موسیقی میتوانید به کتاب مصطفیکمال پورتراب با نام «تئوری موسیقی» (لینک خرید) یا کتاب «تئوری بنیادی موسیقی» نوشته پرویز منصوری (لینک خرید) مراجعه کنید. کتاب تئوری بنیادی موسیقی که من ترجیحش میدهم، ممکن است در نوبتهای مختلف چاپ رنگ جلدش عوض شود. این نسخهها با هم تفاوتی ندارند.
ساختار گفتارهای آموزشی سایت در حال تغییر و بهبود است. این تغییرات برای ایجاد سهولت گسترش و افزایش این گفتارها و همینطور دسترسی آسانتر مخاطبان در حال انجام است. به مرور همهی گفتارها به این بخش افزوده خواهند شد.